Kastamonu ve Çevresi Güzellikleri...(Her sayfası resimli)

[M.Serkan İNANÇ]

KASTAMONU TARİHÇESİ

Kastamonu’nun, arkeolojik bazı kazı ve yüzey araştırmaları sonucunda Paleolitik dönemden günümüze kadar kesintisiz bir kronolojiye sahip olduğu görülür.Anadolu arkeolojisi içerisinde bölge üzerine pek araştırma olmaması nedeniyle Kastamonu üzerine bilgiler de özellikle erken dönemler için çok yetersizdir. Kısıtlı sayıdaki yüzey araştırması ve kazı çalışmasına bakarak elde edilen veriler ise bölge arkeolojisinin Anadolu tarihi açısından yine de önemli olduğunu vurgular. Yapılan araştırmalar bölgenin Paleolitik dönemle birlikte neolitik, kalkolitik ve erken tunç dönemlerine kadar kesintisiz bir yerleşime sahne olduğunu gösterir.
Bu çağların sonrasında, M.Ö. II. Bin Anadolu tarihi coğrafyasına bakıldığında Kastamonu ve çevresinde Pala ve Tummana adı verilen kavimlerin yerleşik olduğu görülür. Bu kavimlerin kullandığı dile Palaca adı verilirken, çivi yazısı formatındaki yazılarını içeren çok az sayıda kil tablete de Hitit arşivlerinde rastlanmıştır. Büyük ihtimalle Transkafkasya kökenli olan bu kavimler yakın akrabaları olan Hititler ve Luwiler ile aynı çağlarda Anadolu’ya gelmiş ve bu bölgeye yerleştikleri düşünülmektedir.

TAPRAMMİ’NİN SIRRI

MÖ II. Binin sonlarında bölgedeki Hitit varlığı Kastamonu’nun Devrekani ilçesi sınırlarındaki Kınık kazısı ile ortaya konmuştur. Buradan elde edilen gümüş sanat eserleri klasik Hitit sanatının özelliklerini yansıtırken, kazılarda bulunan diğer arkeolojik buluntular da bölgenin Erken Tunç (M.Ö. 3000) döneminden itibaren iskân edildiğini gösterir.
Kınık kazıları, Hitit kültürünün somut kanıtlarını Kastamonu’da ortaya koyarken bir yandan da bu kazılarda bulunan özel bir metal kap sayesinde de önemini ortaya koydu. Taprammi Çanağı adı verilen üzerinde kabartma şeklinde av sahneleri bulunan kap, ismini üzerindeki Hitit hiyeroglifleri ile yazılmış “Taprammi” kelimesinden alır. Bu kelime bir isim olmakla beraber, bu ismin Hitit’in başkenti Hattuşa’da çok önemli bir tüccara ait olduğu da vakit geçmeden belirlendi.
Hititlerin yıkılmasıyla bölge bir müddet Phryg hakimiyeti altında kalıp, daha sonra Kastamonu sırasıyla Lydia, Pers, Helen ve Pontus Devletlerinin denetimine girer. Gnaeus Pompeus Magnus tarafından Roma İmparatorluğuna dahil edilen bölge, Bizans hakimiyeti sonrasında MS 1211 tarihinden itibaren kesin olarak Türk İslam bayrağını taşır.
Paphlagonia (Paflagonya) ve Homeros’un İlyadası’nda Paphlagonialılar
M.Ö. 1200’lü yılların sonlarına doğru Hitit Devleti yıkılırken Anadolu, özellikle Balkanlar’dan gelen Trak Kavimlerinin tarafından istila edilmişti. Bu Tak kabilelerinden olan ve özellikle Eskişehir Afyon dolaylarında hâkimiyeti bilinen Frigler Kastamonu bölgesinde de siyasal bir güç olmayı başarmışlardı. M.Ö. 7. Yy’da Kimmer istilasına maruz kalan bölge, daha sonra Lydia kralı Alyettes’in Kimmer tehlikesini ortadan kaldırması ile kral Kroissos döneminde ( M. Ö. 561-546 ), Lydia egemenliğine girmiştir. M.Ö. 546 yılından itibaren ise bölgede Pers hâkimiyeti başlar38.
M.Ö. I. Bin olarak anılan çağla birlikte Kastamonu Bölgesi Paphlagonia olarak adlandırılır. Bu bölgenin halkı açık olmamakla birlikte batıdan yani Balkanlar’dan gelmiş bir Thrak boyunun uzantısı olduğu düşünülebilir. Antik tarihçilerden Ksenphon Paphlagonia bölgesinde“Kotys” adlı bir liderden söz eder ki, bu isime Thrakialılar arasında sık rastlanır. Ancak, Thrak göçlerinden etkilense bile bölge, halkının önemli bir bölümünün bu bölgede M.Ö. II. Binyılda yaşadığı bilinen Palaların devamının olması daha da mümkün görünmektedir.
Yazılı kaynaklarda Paphlagonia ve Paphlagonia Bölgesinden ilk bahsedilen yer ünlü ozan Homeros’un Troya Savaşını anlattığı İlyada adlı eseridir. Homeros bu eserinde Paphlagonialıları Pylamenes ve oğlu Harpalion önderliğinde Akhalara karşı Troyalıların saflarında savaşan onurlu bir halk olarak gösterir.
Anadolu’da başlayan Pers hakimiyeti ile Papahlagonia Phrygia satraplığına bağlanmıştır. Aynı yıllarda yani M.Ö. 6. yy’da bölgenin kıyı kesimleri Ionia Bölgesi şehri olan Miletos tarafından kolonize edilmeye başlamıştır. M.Ö. 333 yılına gelindiğinde Büyük İskender yönetimi altına giren bölgede M.Ö. 298 yılında Ktistes Mitridates tarafından Pontus Devleti kurulmuştur.

GÜN YÜZÜNE ÇIKAN ANTİK BAŞKENT, POMPEIOPOLIS

Antik dönemin başlarında “Paphlagonia” olarak adlandırılan Kastamonu ve bölgesinde M.Ö. 65-64 yıllarından itibaren Roma hakimiyeti yaşanmaya başlar. Roma bölgenin kültür dokusuna nüfuz edemese de kendini bölgenin metropolisi yani başkentliğini de yapan Taşköprü’deki antik Pompeiopolis kentinde gösterir.
Bu antik kent M.Ö. 64 yılında kurulmakla birlikte en güçlü zamanını Roma İmparatoru Marcus Aurelius’un damadı olan Klaudius Severus’un valilik yaptığı dönemde (M.S II. yy) yaşamaya başlar. Bu yöneticiyle birlikte Pompeiopolis başkent konumuna yükselir. Kent, Paphlagonia Bölgesinde “Metropolis Sebaste” yani Paphlagonia’nın ana ve kutsal şehri konumunda anılmaya başlar.
M.S. 150–300 yılları arasında başkentliği devam eden kentin M.S. 325’ler itibariyle piskoposluk olarak temsil etmesi bölgede Hıristiyanlığın yayılmaya başladığını göstermektedir. M.S 536–553 yıllarında başpiskoposluğa yükselen kent M.S 13. yy’a kadar piskoposluk listelerinde var olmaya devam etti.
Antik kentte son iki sezondur Münih Üniversitesi’nden Prof. Dr. Latife Summerer başkanlığındaki uluslararası bir ekip tarafından arkeolojik kazı çalışmaları sürdürülmektedir. Antik kentin ana yapısının belirlenmesine yönelik yapılan kazı çalışmaları içindeki jeofizik çalışmalarında şu ana dek, hamam, agora (Pazar alanı-forum), iki adet tiyatro ve bir adette İmparator Augustus’a ait olduğu düşünülen bir tapınak yapısı belirlendi.


CASTAMON’DAN KASTAMONU’YA

Kastamonu ismine ilişkin bilimsel bir etimolojik çalışma yapılmamıştır. Kentin ismine dair birkaç farklı görüş olsa da günümüzde Bizans Döneminde bölgede hüküm süren Komnen Sülalesine atfen bulunan isimlendirme akla yakın gelmektedir. Bu isimlendirme kökeni ise Komnenlerin Kalesi anlamına gelen Kastra-Komnen olmasına karşın aynı sülale dönemi yazılı kayıtlarında Kastamonu, Castamon olarak görülür.
M.S. 11–12 yüzyıl Bizans kaynaklarında Kastamonu kenti ilk olarak Castamon olarak anılmaya başlar. Bu dönemde Bizans İmparatorluk ailelerinden Komnenoiler’e ait tahkimatlı bir yerleşim olarak karşımıza çıkan kent, 1084 yılı ile itibariyle Emir Kara Tigin Bey komutasındaki Türklerin eline geçer. Bu tarih ile Türklerle tanışan Kastamonu, 1211 yılına kadar Bizans ve Türklerin arasında sürekli el değiştirir.
1211-1212 tarihi ile birlikte Kayı Boyundan olan Emir Hüsameddin Çoban Bey tarafından bölge tamamen Türk hâkimiyetine geçirilir ve böylece Kastamonu’da Çobanoğulları Beyliği kurulur. Yaklaşık olarak 1295’li yıllara kadar hüküm süren bu beylikten sonra, Eflâni tımarına bağlı Şemseddin Yaman Candar tarafından yine Kastamonu merkezli Candaroğulları Beyliği kurulur. Bu dönemde kent bir ilim ve sanat merkezi haline gelerek, dönem Türk-İslam dünyası içerisinde saygın bir konuma yükselir. 1461 tarihine gelindiğinde Fatih Sultan Mehmed, beyliği Osmanlı Devleti sınırlarına katarak önemli bir sancak haline getirir.
Osmanlı imparatorluğu döneminde, idari taksimat bakımından, geçmişten gelen bir yönetim merkezi olma özelliğini sürdüren Kastamonu Sancağı, doğuda Samsun, batıda İzmit, güneyde Kalecik ve kuzeydeki doğal sınırı olan Karadeniz sahili ile imparatorluğun geniş bir eyaleti olarak, cumhuriyete kadar bir idari merkez konumunu sürdürmüştür. Cumhuriyetin ilanı ile birlikte yapılan yeni değişikliklerle Kastamonu 12 ilçe ile birlikte, bir il olma özelliğini korumuştur.


MİLLİ MÜCADELE’DE ANITSALLAŞAN BİR KENT

Çanakkale Savaşları ile birlikte Milli Mücadele’de de çok önemli rol oynayan Kastamonu, bu savaşın kazanılmasında önemli bir etken olan İnebolu-Ankara lojistik hattında, İnebolu mavnacılarından başlayarak, kağnı kollarını çeken Şerife Bacılar, Halime Çavuşlar, Necibe Nineler ve 10 Aralık 1919 tarihinde Anadolu’nun ilk kadınlar mitingini yapan kadınlarına kadar anıtsallaşan isimlere ve efsaneleşen olaylara da imza atmıştır.
Çanakkale Savaşlarından başlayarak Milli Mücadele yıllarında artarak devam eden Kastamonu insanının göstermiş olduğu yararlılıkları, Mustafa Kemal Atatürk 1925 yılı 24 Ağustos tarihinde Kastamonu İnebolu ilçesinden başlatmış olduğu “Şapka ve Kıyafet İnkılabı” ile onurlandırmıştır. Mustafa Kemal Atatürk’ün bu devrimi gerçekleştirme yerindeki seçimi; milletini seven geleneklerine bağlı ve ilerici Kastamonu ve Kastamonu halkının arasında olması ise asla tesadüfi değildir.
Türkiye’de bir ilk ve tek olarak T.B.M.M. tarafından 9 Nisan 1924 tarihinde İnebolu ilçemiz Mavnacılar Loncasına verilmiş olan Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası ve Vesikası’da Türkiye Cumhuriyeti Devletinin ilimize vermiş olduğu yüksek onurlardan bir diğeridir.


KASTAMONU HAKKINDA GENEL BİLGİLER.

TANITIM

Kastamonu İli doğal ve kültürel değerler yönünden zengin bir bölgedir. Küre Dağları, bir milyon yıllık Ilgarini Mağarası, dünyaca ünlü macera dolu Valla kanyonu, Ilgaz Dağı kış sporları turizm merkezi, Karadeniz ’e 170 km.lik sahili, kaya mezarları, yaylaları ,konakları, Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait tarihi ve mimari özelliklere sahip olan yapıları zenginliklerden bazı örneklerdir.
Kastamonu’daki turizm potansiyeli aynı zamanda çeşitlilik de arz etmekte ve kıyı turizminden kış turizmine çok geniş bir yelpazede yılın oniki ayında turizm hizmetleri sunulabilmektedir.
İl’ de Ilgaz Dağı Milli Parkı ve Küre Dağları Milli Parkı ile Ilgaz Dağı kış turizmi tesisleri, yat turizmine elverişli koyları, tarihin çeşitli dönemlerine ait eserleri, eşsiz tabiatı ile dört mevsim yerli ve yabancı turistlerin gözde beldesi olmaya namzettir.

TARİHÇE

Bilinen tarihi yaklaşık 4000 yıl öncesine dayanan Kastamonu adını kurucuları Gas’ lara atfen, Gas ülkesi anlamında Gas Tumanna'dan almaktadır. Hititlerden başlayarak Frig,Lidya,Pers,Roma,Bizans, Selçuklu, Danişmendli, Candaroğulları ve daha sonra 1460'ta Osmanlı egemenliğine girmiş ve Cumhuriyet dönemine kadar Osmanlının önemli kentlerinden olmuştur. Bu kültürel sürekliliği temsil eden sayısız dini ve sivil yapıyı kent merkezi ve ilçelerinin tarihi dokusunda barındırır.
Öte yandan Cumhuriyet tarihimizde de Kastamonu'nun ayrı bir önemi vardır. Ulusal Bağımsızlık Savaşı sırasında güvenli bir liman kenti olarak İnebolu'dan Ankara'ya lojistik destek sağlamış, Mustafa Kemal ATATÜRK tarafından 23 Ağustos 1925 tarihinde Kıyafet ve Şapka Devrimi'nin açıklandığı kent olarak özel bir anlam kazanmıştır.

İLİN İDARİ YAPISI
Kastamonu İlinde İlçe sayısı 20’dir Kastamonu İlinde merkez dahil 21 Belediye, 1070 köy bulunmaktadır. Köy sayısı bakımından Türkiye’de ikinci sırada yer almaktadır.Köylere bağlı ayrıca 2.558 adet yerleşim birimi vardır.

İŞ DÜNYASI ( İLİN EKONOMİK KAYNAKLARI )

İlimizin ekonomisi genel olarak tarım, hayvancılık ve ormana dayanmaktadır. Son yıllarda turizm çeşitliliğine ağırlık verilerek, turizm sektörünün canlandırılmasına gayret edilmektedir. Bozulmamış, tahrip olmamış tabiatı, kültürü, el sanatları ile büyük turizm potansiyeline sahiptir.
Gelecekte turizm, il için önemli bir ticaret ve ekonomi kaynağı teşkil edecektir.
İl ekonomisine hakim olan en önemli sektör tarımdır. Tarımsal etkinlik bitkisel üretime ve ülkenin zengin orman kuşağı üzerinde yer alması sebebi ile ormancılığa dayanmaktadır. İlin genel yüzölçümünün %60’ını tarım alanları teşkil eder. Üretilen tarım ürünleri; buğday, arpa, çeltik ve patatestir. Sanayi bitkisi olarak da şeker pancarı, kendir, sarımsak üretilmektedir. Tüm Türkiye’de üretilen sarımsağın %14’ ü ilimizde üretilmektedir. Yıllık 16.000 tonu bulmaktadır. Hava şartları meyvecilik için müsait olup, başlıca meyveler; elma, armut, üryani eriği, ve üzümdür. Ormanlık alan ve ağaç türü zenginliği açısından ülkemizin önde gelen illerinden biridir. Öte yandan ormanlarda elde edilen üretim ülke ekonomisine büyük katkı sağlamaktadır. Yıllık ortalama endüstriyel odun üretimi 500.000 m3 miktarındadır.
İlin iklim ve doğal yapı olarak hayvancılığa elverişlidir. İl’ de şeker, yem, süt fabrikalarının varlığını hayvancılığı destekleyen önemli etkenlerdir. Süt üretiminin değerlendirilmesi için öncelik ve ağırlık verilmektedir. Kovan arıcılığı yaygın haldedir. Baraj ve göllerde alabalık yetiştiriciliği yaygınlaşmıştır.
Halen 16 işletmede alabalık işletmeciliği yapılmaktadır. Toplam üretim kapasitesi 416 ton/yıl dır. Sanayi bakımından çok gelişmemiştir. Sanayi kuruluşlarının çoğu iktisadi kamu kuruluşudur. Bunlar; Etibank Küre Bakırlı Prit İşletmesi, Şeker Fabrikası, Seka’dır. Abana, Elektro Mekanik Sanayi, Tosya Yem ve Tosya Meyve Suyu Fabrikaları diğer sanayi kuruluşlarıdır.
Yem fabrikaları, un fabrikaları, süt mamulleri fabrikaları, ağaç mobilya ve orman ürünleri (sunta, kontraplak fabrikası) Tosya İlçesinde tekstil sanayi (kıl ipliği ve tela üretimi), tuğla ve konfeksiyon fabrikası mevcuttur.İl Merkezinde ve Seydiler İlçesinde Organize Sanayi siteleri teşkil edilmektedir. Ayrıca 7 adet küçük sanayi sitesi faaliyetti olup 12 adet daha inşaat halindedir.

ULAŞIM

İlimiz İstanbul’a 508 km, Ankara’ya 245 km mesafededir. Kastamonu Hava Alanının 2370mt. Uzunluğundaki pist yapımı tamamlanmıştır. Karadeniz'e 170 km.lik bir sahil bandı ile açılan İl'de 6 ilçesi deniz kıyısındadır. İnebolu İlçesi'nde küçük tonajlı gemilerin yük alıp boşaltabilecekleri bir limana sahip olup,ayrıca, Cide, Abana, Çatalzeytin ilçelerinde küçük limanlar mevcuttur.
İl ‘in bu turizm potansiyelinin daha iyi kullanılabilmesi, değerlendirilebilmesi için yerli ve yabancı turizm yatırımcılarını bölgeyi görüp- incelemeleri önerilmektedir.

KASTAMONU İLİNİN COĞRAFİ DURUMU :

Kastamonu ili Batı Karadeniz bölgesinde 41 derece 21' kuzey enlemi i!e 33 derece 46' doğu boylamları arasında yer alır. Deniz seviyesinden yüksekliği 775m.dir. Yüzölçümü 13.108,1 km²dir. Bu ülke topraklarının %1,7’syxini oluşturur.
Kastamonu İli çoğunlukla engebeli arazilerden oluşmaktadır, ilin kuzeyinde Batı Karadeniz Dağları bulunmaktadır. Karadeniz sahiline paralel olarak İsfendiyar (Küre) Dağları il merkezinin kuzeyinde, güneyinde ise yine doğu batı uzantılı Ilgaz dağları yer alır.
Türkiye’nin Karadeniz’e doğru uzanan çıkıntısının büyük bölümünü kapsar. Doğuda Çatalzeytin ilçesinin Sinop ile birleştiği noktadan, batıda Kerempe burnuna kadar kıyı düz bir şerit halinde uzanır. Kerempe Burnunda bariz bir çıkıntı meydana getirerek güney batı doğrultusunda Bartın il sınırına kadar kıyı devam eder. Karadeniz’e olan bu kıyının uzunluğu 170 km’dir.
Kastamonu’nun yüzölçümünün %74,6’sı dağlık ve ormanlık, %21,6’sı plato ve %3,8’i ovadan oluşur. Dağılımdan da anlaşılacağı gibi ilin tarıma elverişli geniş alanları yoktur. Ancak vadiler etrafında küçük ovalar göze çarpar. Bunlardan önemlileri Daday ve Taşköprü ovalarını içine alan Gökırmak ile Tosya tarım alanını kapsayan Devrez Vadileridir. Ayrıca Araç Cide ve Devrekani çay yatakları çevresinde de ekim ve dikime elverişli alanlar bulunmaktadır.
Münferit olarak Yaralıgöz Dağı (1985m.), Göynük Dağı (1770m.), Dikmen Dağı (1471m.), Kurtgirmez Dağı (1450 m.) ,Güruh Dağı (1493m.), Ballıdağ {1400 m.), lsırganlık Dağı, Harami Dağı ve Elek Dağı önemli yükseltileri teşkil etmektedir. İlin güneyinde ise Ilgaz Dağları uzanmaktadır. Bu Dağlar yüksek ve devamlıdır. Kuzeyde Gökırmak ve Araç Çayı, güneyde ise Devrez Çayı vadileri ile sınırlanmıştır. En yüksek noktası Çatalılgaz tepesi (2565m.) dır.

İLİN NÜFUS DURUMU :

Kastamonu’nu genel nüfusu 2007 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sayımlarına göre 360.366 olarak belirlenmiştir. Bu sayıma göre kent merkezinin nüfusu ise 80.582 kişidir.
1927'de Kastamonu'da nüfus yoğunluğu km²'de 23 kişi iken,1980'e değin yalnızca 11 kişi artarak 34 olmuştur. Aynı dönemde Türkiye ortalaması ise 18'den 58'e çıkmıştır. Kastamonu nüfusunun zaman içindeki gelişmesi incelendiğinde, her dönemde nüfusun ülke ortalamasından daha yavaş geliştiği, özellikle 1950'den sonra nüfusun bazı dönemlerde azaldığı görülmektedir. 1940'larda başlayan il dışına göç hareketi il nüfusunun gelişimini ve doğurganlık düzeyini olumsuz yönde etkilemiştir. Bu nedenle il nüfusunun artış hızı 1950'den sonra tümüyle göçlerle belirlenmiştir. Nitekim I927'de 336.501 olan il nüfusu 23 yıl içinde yalnızca % 22 oranında artarak 1950'de 412.016'ya ulaşmıştır. Aynı dönemde ülke nüfusundaki artış ise % 53 dolayında gerçekleşmiştir.
1950'yi izleyen 30 yıl içinde ülke nüfusu bir patlamayla % 116 oranında artarken, Kastamonu nüfusu yalnızca % 9 oranında büyümüştür. İlde nüfusun 1950–1955 ve 1970–1975 dönemlerinde ise mutlak olarak azaldığı görülmektedir. 1950–1955 arasındaki nüfus yitimi asıl olarak ildeki yönetsel değişikliklerin bir sonucudur. 1950 sayımına göre nüfusu 29.910 olan Kargı İlçesi, 1953'te Çorum İli'ne bağlanmıştır. Bu nedenle, 1955 Genel Nüfus Sayımı'nda Kastamonu nüfusu bir önceki döneme göre azalmıştır. İl nüfusunda 1970–1975 döneminde görülen azalma ise il dışına yönelen göçlerin iyice yoğunlaşmasının bir sonucudur. İl nüfusu 1970'te 1950'ye oranla % 8 oranında artmışken, 1975'te bu oran % 6'ya düşmüştür. Ancak 1975'ten sonra görece büyük bir nüfus artışı gerçekleşmiş ve 1950–1980 döneminde il nüfusunun artış oranı % 9 olmuştur. Genel olarak il nüfusunda 1927–1980 döneminde gerçekleşen büyüme % 34 dolayında kalmış, bu dönemde ülke genel nüfusu ise % 228 oranında artarak 3,5 katına ulaşmıştır.
Nüfus göç nedeni, ilin yavaş gelişmesinin en ün ekonomik yapısının il nüfusuna yeterli iş olanakları yaratmaması ve nüfusun önemli bir bölümünün iş bulmak amacı ile başka illere göç etmesidir. Ancak bu tek neden değildir. Kastamonu'da kaba doğum hızı da (binde 34,1) ülke geneline oranla (binde 42,3) düşük bir düzeydedir 11 dışına göç olgusunun özellikle 1970'lere değin aralıklı olarak "aile reisi göçü" biçiminde gerçekleşmesi ailelerin bölünmesine, bu nedenle de doğurganlığın yapay olarak düşmesine yol açmıştır. İlde kaba ölüm hızı da (binde 14,4) ülke ortalamasından (binde 13,9) yüksektir. Kaba doğum hızının ülke genelinden az oluşu, buna karşın kaba ölüm hızının yüksekliği, ilde nüfusun doğal artış hızının (binde 20) ülke ortalamasının (binde 28) gerisinde kalmasına neden olmuştur.
Nüfusun gelişmesi 5 yıllık dönemlere göre, yıllık ortalama artış hızları açısından, ülke ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak incelendiğinde, Kastamonu'da nüfus artış hızının her zaman ülke ortalamalarının hayli altında olduğu görülür.
1935–1940 arasında ülke genelinde binde 17 olan nüfus artış hızı, II. Dünya Savaşı yıllarına rastlayan 1940–1945 döneminde binde 10,6'ya düşerken, Kastamonu' da söz konusu dönemlerde binde 4,7'den binde 8,2'ye yükselmiştir. II. Dünya Savaşı'nı izleyen yıllarda, ülke çapında gerçekleşen nüfus patlamasının etkisi ile Türkiye genelinde nüfus artış hızı çok yüksek bir değere ulaşmışken, Kastamonu' da nüfusun azalması, nüfus artış hızının binde 9,1 olmasına neden olmuştur. 1955–1960 döneminde Kastamonu'da nüfus artış hızı (binde 16,6) ülke genelinde (binde 28,5) de olduğu gibi en üst düzeyine ulaşmıştır. İlde nüfus artış hızı, 1960'tan başlayarak il dışına yönelen göç hareketinin il nüfusunun gelişimini olumsuz yönde etkilemesi ile giderek azalmıştır. Öyle ki, 1970–1975 döneminde nüfus artış hızı binde 3,8 olmuş, yani il nüfusu mutlak olarak azalmıştır. 1975'ten sonra göç hareketinin yavaşlamasıyla, ilin nüfus artış hızı yükselerek binde 5,9'a çıkmıştır. Ülke genelinde ise nüfus artış hızı, 1975'e değin her dönemde binde 25 dolayında gerçekleşmiş, 1975–1980 döneminde ise binde 20,7 olmuştur.
İlde nüfus artış hızının her dönemde ülke ortalamasının altında olması il nüfusunun ülke toplam nüfusu içindeki payının giderek azalmasına yol açmıştır. Nitekim 1927'de ülke nüfusunun binde 24'ü Kastamonu'da otururken, bu oran 1940'ta binde 20'ye, 1960'ta binde 16'ya, 1980'de ise binde 10'a gerilemiştir.
Nüfus varlıkları ve yoğunlukları ilçeler düzeyinde incelendiğinde, ilde en büyük nüfus varlığının Merkez ilçe’de olduğu görülmektedir. Merkez İlçe'nin nüfusu Cumhuriyet'in ilk yıllarından başlayarak hep 50.000'in üstünde olmuştur. 1944'te yapılan yönetsel değişiklik ile Devrekâni Bucağı Merkez İlçe'den ayrılıp ilçe merkezi olmuştur. Bu gelişme, Merkez ilçe’nin 1927'de 63.000 olan nüfusunun, 1950'de 58.000'e düşmesine yol açmıştır.
İl dışına göç olgusu, ilin öbür ilçelerinde olduğu gibi Merkez İlçe'de de nüfus artışının sınırlı düzeyde kalmasına yol açmıştır. İlçenin nüfusu 1960'ta 1950'ye oranla % 10 artmışken bu oran 1970'te % 36 olmuştur,
Merkez İlçe'de 1980'de km²'ye 46 kişi düşüyordu.

KASTAMONU FİZİKİ DURUMU :

Kastamonu İli çoğunlukla engebeli ve karışık arazilerden oluşmaktadır. İlin kuzeyini batı Karadeniz dağları kaplamaktadır. Karadeniz sahiline paralel olarak uzanan bu sıradağlara İsfendiyar (Küre) dağları adı verilir. Münferit olarak Yaralıgöz dağı (1985m), Göynük dağı(1770m), Dikmen dağı (1471m), Kurtgirmez dağı(1450m), Güruh Dağı(1493m), Ballı dağı (1400m), lsırganlı dağı, Harami dağı ve Elekdağ önemli yükseltileri teşkil etmektedir.İlin Güneyinde ise Ilgaz dağları uzanmaktadır.Bu dağlar yüksek ve devamlıdır. Kuzeyde Gökırmak ve Araç çayı, Güneyde ise Devrez çayı vadileri ile sınırlanmıştır. En yüksek noktası Çatalılgaz tepesi (2565m)'dir.

Kastamonu İli genel olarak dağlık olduğundan geniş ovaları yoktur. Buna karşılık vadiler etrafında ovacıklar göze çarpmaktadır. En önemlisi Gökırmak vadisidir.Devrez Vadisinin İl hudutları içinde lalan kısmı Tosya Ovasını meydana getirmektedir.Araç Çayı ve Daday Çayı gibi küçük çayların oluşturduğu ovalarda oldukça ufaktır.

İlde plato olarak Devrekani Ovası ile Ilgaz eteklerinde oluşmuş Kadı Dağı gösterilebilir.



İL İN SANAYİİ DURUMU :

A- KASTAMONU - ORGANİZE SANAYİ:

Kastamonu Organize Sanayi Bölgesi İnebolu yolu 18. Km'sinde gelindağı mevkiinde Halife ve Aksinir Köy hudutları dahilinde 100 hektar alanda kurulmuştur. 29.01.2004 tarih ve 5084 sayılı yatırımların ve istihdamın teşviki ile bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkında kanunun geçici 1 maddesi ve 02.07.2004 tarih ve 25510 sayılı resmi gazetede yayınlanan " Organize Sanayi Bölgelerinde yer alan parsellerin gerçek veya tüzel kişilere bedelsiz tahsisine ilişkin yönetmelik" gereğince bölgemizde boş bulunan parsellerin tamamı tahsis edilmiştir.

Sanayi Bölgemizin altyapı inşaatı bitirilmiştir.

Temeli atılan Gülcan Orman Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. yaklaşık 100 dönüm alan tahsis edilmiş, mobilya imalatı için 1500 kişilik istihdam sağlanacaktır.

Ayrıca Müteşebbislerle ilgili diğer çalışmalarda ise; Daypa Gıda ve İhtiyaç Mad. Unlu Mam. İmal ve Paz. Koli. Şti.' nin dondurma deposu faaliyettedir.Bülbüloğlu Gıda Sanayi Adi Ortaklığı inşaatı çatı seviyesindedir.Alpen Alüminyum PVC Doğrama, Mobilya, Isı Yalıtımlı Cam, Turizm ve İnşaat LTD.ŞTİ.1800 m² alanda geçici olarak imalat yapabilir seviyeye gelmiştir.Bürüt 400 dönüm alan tahsis edilen Kastamonu Entegre Ağaç Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin kapalı alan olarak kaplayacağı alan 105.000 m² olup, 73.500 m² si tamamlanmış ve inşaatı hızlı bir şekilde devam etmektedir.Ayrıca Ayhan KÖMEÇ (Çelik Kontrüksiyon) inşaata başlamış olup, kazı yapılmıştır.

Diğer Müteşebbislerin proje çalışmaları devam etmektedir.

Organize Sanayinde toplam 35 adet sanayi parseli olup, 34 adet Sanayi tesisi kurulacaktır.

B- TAŞKÖPRÜ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ:

Taşköprü Organize Sanayi Bölgesi için yer seçimi 06.12.2005 tarihinde yer seçimi komisyonu tarafından yapılmış olup, belirlenen alan 70 hektardır. Taşköprü Organize Sanayi Bölgesinin 2006 yılı yatırım programına alınması için Bakanlığa teklifte bulunulmuş, Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca yer seçim komisyonu oluşturularak bu komisyonca seçilen alan Organize Sanayi Bölgesi alanı olarak önerilmiş (70 hektarlık alan) ve çalışmaları tamamlanmıştır.

Yer seçimi komisyonu tarafından incelenen alanın Kadastro ve Tapulaması mevcut olmadığından Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca; OSB çalışmalarına devam edilebilmesi için Kadastro çalışmaları tamamlanmış olup, Tapu tescilleri devam etmektedir.Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 08.06.2007 gün ve 6267 sayılı yazılarına istinaden de mevcut alanın jeolojik etüt raporunun hazırlanması istenmiş ve gözlemsel jeolojik etüdü yapılarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığına gönderilmiştir.Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 21.09.2007 tarih ve 10280 sayılı yazılarına istinaden; yatırım proğramı teklifinde değerlendirmeye alınmak üzere '' OSB Bilgilendirme Raporu'' hazırlanarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığına teslim edilmiştir.

C- TOSYA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ :
Tosya Organize Sanayi Bölgesi alanı olarak Tosya-Samsun-Karayolu 13 Km. Akseki Yazısı Mevkiinde 200 hektar alan Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca yer tespiti yapılmıştır. Bu alana ait 1/100000 ölçekli hali hazır haritası yaptırılmıştır.

Ancak, Organize Sanayi Bölgesi Tosya Müteşebbis Heyetinin 2005 yılında almış olduğu karar ile mevcut alanın haklarının saklı kalmak üzere, özellikle hazine arazisi olan yerlerden yeni bir OSB alanı arama çalışmalarına başlanılmış olup, yapılan çalışmalar neticesinde Kurtbeli Mevkii Tayyare Meydanında bulunan büyük bir kısmı hazine arazisi olan 63 hektar alanın OSB alanı olarak tespit edilmesi kararlaştırılmış, Sanayi ve Ticaret Bakanlığına yer seçimi için müracaat edilmiştir.

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından yeni alan üzerinde yapılan çalışmalar neticesinde, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının belirlemiş olduğu Kurumlardan (DSİ Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Maden İşleri Genel Müdürlüğü ve Tarım İl Müdürlüğü) alınan görüşlerde yeni alanın OSB alanı olarak kullanılmasının uygun olacağı görüşlerinin alındığı bildirilmiş ve Müteşebbis Teşekkül Heyeti tarafından eski alandan vazgeçildiğine dair kararın Sanayi ve Ticaret Bakanlığına gönderilmesi halinde Yer Seçimi çalışmalarına devam edileceği bildirilmiştir.

Bunun üzerine Tosya Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyetinin 26.02.2007 tarihinde yapılan toplantısında, 200 hektarlık eski alandan vazgeçildiği ve yeni alan için yer seçimi yapılması doğrultusunda karar alınmış ve alınan bu karar Sanayi ve Ticaret Bakanlığına gönderilmiştir.

Yeni belirlenen OSB alanı için yer seçim komisyonunca 26.04.2007 tarihinde mevcut alan üzerinde gerekli çalışmalar yapılarak yer seçim raporu düzenlenmiştir.

Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 03.09.2007 tarih ve 9802 sayılı yazılarına istinaden, yeni seçilen alana ait gözlemsel etüd raporu hazırlama çalışmaları devam etmektedir.Tapu Sicil Müdürlüğünce onaylı mülkiyet listelerinin çıkartılması, Kadastro Müdürlüğünce onaylı 1/5000 ölçekli kadastral pafta ile birlikte istenilen evrak ve belgeler Sanayi ve Ticaret Bakanlığına gönderilecektir.

D -SEYDİLER ÖZEL ORGANİZE SANAYİ :

Seydiler Özel Organize Sanayi İnebolu-Kastamonu yolu üzerinde Kocakırı mevkiinde toplam 1.088.000 m²'lik alan üzerinde kurulmuştur.1998 yılında Seydiler Belediye Başkanlığının kendi imkânlarıyla altyapı projeleri ve şahıs arazilerinin kamulaştırma işlemleri tamamlanmıştır.47 parsel arsanın yatırımcı firmalara tahsisi sağlanmış, 10 yatırımcı firma yatırımlarına başlamıştır.Şuanda 3 tane fabrika deneme üretimine başlamış olup, 9 tane fabrika inşaatı da farklı aşamalarda devam etmektedir.

Seydiler Özel Organize Sanayi tam olarak faaliyete geçtiğinde 2000-2500 kişiye istihdam sağlanacaktır.

E- 5084 SAYILI TEŞVİK YASASI KAPSAMINDAKİ YATIRIMLAR:

İlimizde yatırım yapmak amacıyla 9 adet taşınmaz mal 5084 sayılı kanuna göre yatırımcılara tahsis edilmiştir.

Bu taşınmazların toplam değeri 12.007.259,45 YTL'dir.

Bu yatırımların öngördüğü istihdam sayısı ise 768 kişidir.

Yatırımlar; Gemi yapımı tersanesi, Çelik ve Ahşap Deniz Araçları Tersanesi Tesisleri, Özel Hastane ve Yardımcı Hizmet Binası, Beton ve Hazır Beton Elemanları Tesisleri konularından oluşmaktadır.Bu yatırımların bedelsiz devir işlemleri tamamlanmıştır. Cide Gemiyat Sanayi ve Ticaret A.Ş ile Yapı Kur. Mim. Müh. İnş.Ür.Makine İml.İth.İh.San.Tic.Şirketleri üretime başlamış, diğerleride yatırım amaçlı faaliyetlerine başlamıştır.

Ayrıca; Cide İlçesinde ART İnş. Taah.San. ve Tic. A.Ş'ne 9.928,17 m²'lik alan ile 13.153,12 m²'lik alan üzerinde deniz ulaşım nakil araçları üretimi ve yatırım imalatı yapmak amacıyla Maliye Bakanlığından bedelsiz kullanma izni talebinde bulunulmuştur.

KASTAMONU SFC AĞAÇ SANAYİ :

SFC Firmasının Dortek kapı sanayi 1.kısım 2004 yılında işletmeye alınmış ve 360 kişi istihdam edilmiştir. 2.kısım tesislerinin inşaatı bitmiştir. Kingdoor monoblok kapı üretimine 2006 yılında başlanmıştır. Parke, dış cephe kaplaması ve monoblok pencere deneme üretimine başlanmıştır.

Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığına ait işlemler;

Akaryakıt dağıtım şirketlerince akaryakıt ürünlerine uygulanan fiyat düzenlemeleri aylık olarak İlçe Kaymakamlıkları, bütün Kamu Kurum ve Kuruluşları ile özel ve tüzel kişiliklere talepleri halinde bildirimde bulunulmuştur.

Bakanlığa bağlı Maden İşleri Genel Müdürlüğünce ihaleye çıkarılan,ruhsatları iptal edilen maden sahaları ile ilgili yazışmalar yapılmıştır.

Ulaştırma Bakanlığına ait İşlemler;

4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve bu Kanuna istinaden hazırlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 2. maddesine istinaden hazırlanan “Kastamonu Valiliği Karayolu Taşıma Yönergesi" kapsamında İlimiz sınırları içerisinde ve 100 km.’ ye kadar olan mesafelerde yolcu taşımacılığı yapmak isteyenlerin talepleri incelenmiş, uygun bulunanlara (Y) türü taşımacılık belgesi düzenlenmiştir.

Valilik Makamı tarafından verilen diğer görevler ifa edilmiştir.

İl Müdürlüğümüze 2005 yılı sonu itibariyle 6028 adet evrak girişi ve 1645 evrak çıkışı yapılmış, ayrıca çeşitli konularda 422 adet Valilik ve Müdürlük oluru alınmıştır.

TİCARET

İÇ TİCARET


a) İl Hudutları İçindeki İç Piyasa Faaliyetleri:

Kastamonu İlinin ticaret hayatı genel olarak il merkezinde toplanmaktadır. Tosya, Taşköprü, İnebolu ilçelerinde de ticaret hayatı bir nebze gelişmiştir.

Kastamonu ilinde ticari yoğunluk, giyim, tuhafiye, dayanıklı tüketim maddelerinin yanı sıra tarıma dayalı olarak, kendir elyafından mamul ip, sicim, urgan ile sarımsak, yün ve tiftik sayılabilir.

İl Merkezi dışında Tosya ilçesinde yine tarıma dayalı pirinç, elma, kıl ipliği ve telacılık, inşaat tuğlası ile linyit kömürü, küre ilçesinde kireç imali, bakırlı prit cevheri, Azdavay ilçesinde taşkömürü, Abana ilçesinde elektrik motoru ve çeşitleri, yine il merkezinde tekstil, Araç ilçesinde tekstil, İnebolu’da ambalaj sandığı, Cide ilçesinde kereste ve mobilya mamulleri ile Taşköprü ilçesinde sigara kağıdı ve jüt ipliği önemli ticaret mallarındandır.

b) Diğer İllerle İlgili Mübadeleler:

İlimizden diğer illere gönderilen mamuller, başta kereste, doğrama, yonga-levha, ağaç parke, sarımsak, pirinç, canlı hayvan ve hayvansal ürünler (et, süt ve süt mamulleri, deri), kıl ipliği, tela, kendir elyafı, ip, sicim, urgan, bakırlı prit, sigara kağıdı ve çeşitleri, jüt ipliği, inşaat tuğlası, kristal şeker, küspe, zincir, elektrik motoru, konfeksiyon başlıcalarındandır.

Diğer illerden ilimize gelen mamuller ise, dayanıklı tüketim maddeleri, otomobil ve yedek parça, manifatura, inşaat malzemeleri, meyve sebzedir.

c) İl Sınırları İçinde Ticari Kuruluşları Ekonomik, Ticari, Tarımsal ve Mesleki Faaliyetleri:

1- Ticaret ve Sanayi Odaları: 5590 Sayılı Kanuna tabi olarak kurulan il merkezinde 1, İnebolu, Tosya ve Taşköprü ilçelerinde birer adet olmak üzere toplam 4 adet Ticaret ve Sanayi Odası bulunmaktadır.


2- Ticaret Borsaları: İlimizde 5590 sayılı Kanuna göre kurulu 1 adet Ticaret Borsası mevcuttur.

3- Ziraat Odaları: İlimizde 6944 sayılı Kanuna göre kurulu bulunan Ziraat Odası sayısı 6 adettir. Bunlar Merkez ilçe, Araç, Cide, Küre, Taşköprü, Tosya ilçelerindedir.

4- Tabipler Odası: İlimizde Kastamonu ve Çankırı illerini kapsayan bir adet Tabipler Odası mevcut olup, kayıtlı üye sayısı 234 kişidir.

5- Eczacılar Odası: İlimizde, Kastamonu-Çankırı illeri ile Sinop’un Boyabat ilçesini içine alan bir adet 26.Bölge Eczacılar Odası mevcuttur.

6- Baro: İlimizde 1930 yılında kurulan bir adet Baro mevcuttur.

7- 2908 Sayılı Kanuna Tabi Dernekler: İlimiz merkez ve ilçelerinde 2908 sayılı Kanuna tabi 453 adet dernek mevcuttur. Bu derneklerin ilçelere göre dağılımı ve üye sayıları 28.628’dir. (2005 Yılı Sonu İtibariyle)

8- Kooperatifçilik:

a) Tarım Kredi Kooperatifleri:

İlimizde kurulu bulunan Tarım Kredi Kooperatiflerince 2005 yılında çiftçilere kooperatif aracılığı ile satışı yapılan kimyevi gübre, tohumluk, tarımsal alet ve ekipmanlar aşağıda tablo halinde verilmiştir.


b) Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri:

1163 Sayılı Kooperatifler kanunu’na tabi olarak kurulan 309 adet Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, 31 adet Sulama Kooperatifi, 4 adet Su Ürünleri Kooperatifi, 1 adet Pancar Ekicileri Kooperatifi, 3 adet Kooperatifler Birliği mevcuttur (2005 Yılı Sonu İtibariyle).

Ayrıca; Merkez ilçede ve Tosya’da birer tane olmak üzere 2 adet Konut Yapı Kooperatifleri Birliği, 1 Adet Tüketim Kooperatifleri Birliği, 1 Adet Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifleri Birliği, 1 Adet Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birliği, 1 Adet Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği ile Çatalzeytin ilçesinde 1 Adet Turizm Geliştirme Kooperatifi, Merkez ilçede 1 Adet Üretim Pazarlama Kooperatifi mevcuttur.30.06.2005 tarihi itibariyle.

9-Sigortacılık:

İlimizde faaliyet gösteren sigorta şirketi yoktur. Ancak bazı sigorta şirketlerinin acentelikleri bulunmaktadır. Sigorta işlemlerinin genel konuları ise kaza, yangın, ölüm, trafik ve özel sigorta v.b.(2005 yılı sonu itibariyle).

DIŞ TİCARET

a) İthalat:
İlimizde sanayi kuruluşlarının az olması ve altyapı eksikliği nedeni ile direkt olarak ithalat yapılmamaktadır. İlimize dış ülkelerden yapılan ithalatlar diğer illerdeki ithalatçı firmalar tarafından yapılmakta olup bu mallar endirekt olarak ilimizde piyasaya arz edilmektedir. 2005 yılı içinde ilimiz İnebolu Limanından 1.187.249,56$’lık ithalat yapılmıştır.(2005 yılı sonu itibariyle).

a) İhracat:
İlimizden yabancı ülkelere ihraç edilen ürünler arasında toz şeker, muhtelif gıda, bakır konsantresi bulunmaktadır. Diğer ürünler ise direkt olarak bilinmemektedir. Çünkü ilimiz kaynaklı ihraç ürünleri başka illerdeki ihracatçı firmalar kanalı ile yapılmaktadır. Sinop Gümrük Müdürlüğünün verilerine göre 2005 yılı içinde İnebolu limanından 37.450,00$'lık ihracat gerçekleştirilmiştir.(2005 yılı sonu itibariyle).

EKONOMİ

İlimiz Batı Karadeniz bölgesinde yer almakta olup, yarı karasal iklimin tesiri altındadır. Buna bağlı olarak tarımsal etkinlikler İlimizde önemli yer tutmaktadır.

İlin toplam arazisinin %64’lük bölümünü orman alanları kaplamaktadır. Tarım alanı ise İlimizin toplam arazisinin ancak %28’ini kaplamaktadır. Bu arada İl arazisinin % 2’lik bölümü ise yerleşim alanları ve kullanılmayan araziler kaplarken % 6 ‘lık bölümü de çayır ve mera alanları kaplamaktadır.

İlimizde sulamaya elverişli tarım arazisi 212.587 Ha olup, toplam tarım alanı 367.445 Ha’dır. Sulanabilir alanın ancak 52.825 Ha’lık bölümü sulamaya açılabilmiştir. İlde sulamaya elverişli olup da sulanamayan alanın sulamaya açılabilmesi halinde İldeki tarım ürünlerinin verim ve üretim miktarlarında oldukça büyük artış sağlanacaktır.

TARIMSAL ÜRETİM

İlimizde Çeşitli tarla ve sebze ürünleri üretimi yapılmaktadır. Ancak İsim yapmış ve İlimize önemli ölçüde ekonomik katkı sağlayan ürünlerimizden Tosya Pirinci ve Taşköprü sarımsağı üretiminin arttırılması ve geliştirilmesi için her yıl Valiliğimiz İl Özel İdare Müdürlüğünün desteği ile yapılan projeler kapsamında üreticilerimiz desteklenmektedir. Bu sayede birim alandan elde edilen ürün artırılması ve kalitenin daha da yükseltilmesine çalışılmaktadır.

Ayrıca İlimizde yem bitkileri ürünlerine verilen destekle birlikte İlimizde yem bitkileri üretimi her yıl artarak devam etmektedir. Buda İlimizde hayvancılığın gelişmesine büyük katkı sağlamaktadır.

2005 yılı sonu itibariyle 125.472 dekar alana yem bitkisi (Yonca, korunga, Macar Fiği, tiritikale, Adi fiğ, hayvan pancarı) ekilmiş olup toplam 53.218 ton kuru ot elde edilmiştir. Ayrıca 35.760 dekar alana Silajlık Mısır ekilerek toplam 170.755 ton silaj elde edilmiştir.

HAYVANCILIK
2006 yılında ilimizdeki büyükbaş hayvan sayısı 299.208, küçükbaş hayvan sayısı 103.832'dir.

İlimizde 2006 yılında 952 köyde 60.688 adet arı kovanı mevcut olup, bu kovanlardan 399.686 kilo bal ve 17.808 kilo balmumu üretilmiştir.

2006 yılında su ürünü olarak 13 adet alabalık tesisinde 374 ton balık üretilmiştir.

İlimiz mezbahalarında ve özel kombinalarında 2006 yılında küçükbaş, büyükbaş olmak üzere toplam 4761 adet hayvan kesilerek üretim ve tüketime sunulmuştur.

2006 yılında ilimizde süt üretimi 131.000 ton, yün üretimi 14 ton, bal üretimi 399.686 ton, alabalık üretimi 215 ton, deri üretimi 4761 adet ve yumurta üretimi 60.608.800 adettir.


www.kastamonu.gov.tr den alıntıdır.

[M.Serkan İNANÇ]

KASTAMONU GÜZELLİKLERİ...
Gideros koyu (Cide)


Kurucaşile


Gideros koyu (Cide)


Gideros koyu (Cide)


Gideros Koyu (Cide)


KASTAMONU ŞENPAZAR...

Kastamonu/Şenpazar/Değirmenbaşı köyünden değişik kareler.

[M.Serkan İNANÇ]

[PAŞŞA]

Bunlarda benden..
KASTAMONU EVLERİ




ABANA SAHİL


ABANA SAHİL GECE


ARAÇ'TA KIŞ


CİDE


TAŞKÖPRÜ GECE


TAŞKÖPRÜ KIŞ


TAŞKÖPRÜ SARIMSAK FESTİVALİ

[PAŞŞA]

ILICA



ILICA ŞELALESİ


KASTAMONU KALESİ GECE


KASTAMONU SAAT KULESİ



KASTAMONU EVİ


İNEBOLU LİMAN

[M.Serkan İNANÇ]

16-17-18 KASIM 2007 (west) Mustafa ve ben

[PAŞŞA]

CİDE


ŞEHİT ŞERİFE BACI ANITI


KARANLIK EVLİYA TÜRBESİ


KASTAMONU KONAKLARI



KASTAMONU DURMUŞ KÖYÜ

[WEST]

O güzellikleri görmek o doğada yaşamak ve bir kaç günlük olsa bile oralarda bulunmak insana müthiş bir tat veriyor Serkan abi sayesinde bu yıl gördüğüm KASTAMONU ya hayran kaldım.
Gidilmesi gereken doğa harikası yerleri var ve herkesin bir gün oraları görmesini isterdim.

[flazer]

paylaşım için teşekkürler

[aliterzi_06]

Arkadaşlarla Memleketimizin Güzelliklerini
Paylaştığın İçin Teşekkürler...