Tatlısu Balıkları Hakkında Bilgi

[selenimo]

Sazan Balığı
Bütün sularımızda bulunur. Vücudu yuvarlak, başı küçüktür. Kalın dudaklı, küçük ağızlıdır. Bıyıklı ve bıyıksız olarak iki türü adlandırılır. Sırtı esmer yeşil, yanları sarılı yeşil, karnı kirli sarıdır. Diğer tatlı su balıklarına oranla karnı sarkıktır. Uzun ömürlü balıktır. 4-5 kilolukları çoktur. Fırat, Murat gibi sularımızda 20-25 kilolukları yakalanır. Sazan balığının çok çeşitleri vardır. Fakat amatörler sazanı, temiz sazan, sarı sazan diye ikiye ayırırlar. Geri tarafını aramazlar. Temiz sazan kumluk veya taşlık yerlerde yaşar, ince pulludur. Bu sebeple amatörler arasında çıplak diye anılır.

Eti daha az kılçıklıdır. Sarı sazan çamurlu ve batak yerlerde bulunur. Hem çamur kokar, hem çok kılçıklıdır. Balığın asıl yemi solucandır. Hamurdan et ve parça patatese kadar her şeyi yer. Obur hayvandır, bu sebeple avlanması kolaydır. Derin sularda şamandıralı olta, sığ sularda kısa bedenli, ince iskandilli bırakma olta ile yakalamak lâzımdır. Balık, göllerin derinliklerinde, ağaç gölgeliklerinde, su anaforlarının oluşturduğu durgun dönemeçlerde, derelerin kenar ve ortalarındaki büyük taşların akıntıya göre alt taraflarında bulunur. Sazanın genellikle tavası yapılır. Bunun için balığı bütün veya fileto çıkardıktan sonra baştan kuyruğa kadar enlemesine ve birer santim ara ile bıçaklamak lâzımdır. Bu şekilde balıktaki ince kılçıklar parçalanmış olur. İlârya veya gambot boyundaki sazanların buğulama ve haşlaması da güzel olur. Bu boydaki balıklar çok vakit kılçıksızdır.

Kızılkanat
Vücudu sazandan daha değerlidir. Pulları kalın ve iridir. Sazanın bütün huylarını taşır. Sazanın yaşadığı bütün sularda yaşar. Sırt, yan ve karın yüzgeçleri tatlı kırmızı renktedir. Balık ismini bu renklerden almıştır. Çok kılçıklıdır. Balık yakalamış olmak için tutulur. Başta solucan olmak üzere bütün böcek yemleri yer. Küçükleri canlı yem olarak turna avında kullanılır. Yemeği tavsiye edilmez. Köylüler balığı bir gün tuzda bırakarak kılçıklarının yumuşama veya biraz erimesini sağladıktan sonra yalnız tava yaparak yerler.

Tatlısu Kefali
Tatlı suların hareketli ve kurnaz balıklarındandır. Füzeyi andıran biçimli bir vücuda sahiptir. Sazandan ayırt edilişi kafasının büyük, burnunun yuvarlak, karnının daha az sarkık oluşu ve sazan gibi bıyıklı olmayışıdır. Sık ve iri pullu balıktır. Sırtı yeşilimsi mavi, yanları kirli gri, karnı temiz beyazdır. Balık sularda dönüşler yaptığı zaman bu beyazlık derinlerden bile fark edilir. Kefaller yaşadıkları sulara göre boylanırlar. Derin yataklı derelerle, göllerde çok iri kefaller yaşar. Kefal avcılığı derin derelerle göllerde şamandıralı oltalarla yapılır.


Sazan Balığı
Takım basittir. Şamandıranın altında 30-40 santimlik bedene donatılacak tek veya çift iğneli köstek yeterlidir. Takım muhakkak ince olmalıdır. Balığı sudan almak için kepçe şarttır. Balık çok ürkektir. En ufak bir hareketten şüphelenir. Her ne suretle olursa olsun amatör katiyen balığa gözükmemelidir. Yem seçer. Sun’i yemi ayırır. Solucan da geçerli olmakla beraber yem, çoklukla ekmek bazen de hamurdur. Suyun transparan olduğu zamanlar ekmeği olduğu gibi, sanki küçük bir kırıntı parçası imiş gibi iğneye takıp usulca suya bırakmalıdır. Sert atılırsa ekmek iğneden fırlar. Olta suya bırakıldığı zaman yemin etrafına bir kaç parça ekmek kırıntısı atmak avı kolaylaştırır. Kefalin haşlaması ve pilakisi güzel olur. Çorbası makbuldür. Fileto çıkarmak suretiyle tavası da yapılır.

Sudak (Tatlı su Levreği)
Başta Eğridir olmak üzere bazı gollerimizle Hirfanlı barajında çok avlanır. Dişli balıktır. Bilhassa iki yandaki iki korkunçtur. Vücuduna göre kafası iri burnu sivridir. Sırt yüzgeci çifttir ve sert dikenlidir. Kılçıksız balıktır. Haşlaması iyi olur. Daha çok fileto çıkarılarak tava yapılır.